Het onzichtbare zichtbaar
Maak een voorstelling waarin de twijfel zichtbaar wordt door middel van de taal van het lichaam.
Deze opdracht is gebaseerd op de kunstpraktijk van kunstenaar Suat Ögüt.
Voor wie:
leerlingen/ jongeren tussen 14-21 jaar
Context:
VMBO, HAVO, VWO of kunsteducatieve omgevingen
Aantal lessen/workshops:
Van 4 tot 6 lessen (workhops) van ± 90 minuten of in een projectweek
Opdracht:
Maak een voorstelling waarin de twijfel zichtbaar wordt door middel van de taal van het lichaam.
Discipline:
theater/drama/dans, een groepsopdracht
Deelopdrachten:
– Filosofieles ingaand op filosofische vragen m.b.t thema’s waarover met twijfelt. Persoonlijke twijfels met elkaar delen in groepjes ingaand op de vraag of iets een alledaagse twijfel is of een fundamentele twijfels.
– Schrijf een brief aan ‘twijfel’ als personage. Lees deze in groepjes of klassikaal aan elkaar voor (pas dit aan op de groep; veiligheid van de leerlingen staat altijd voorop).
Meer over de opdracht:
In deze opdracht gaan leerlingen onderzoek doen naar hun persoonlijke twijfels, naar de lichaamshoudingen die er zijn als we onze twijfels delen en het verschil tussen ongezonde naar gezonde twijfel. Dit alles wordt vertaald naar een voorstelling die ingaat op de twijfels van jongeren en de lichaamshoudingen die verbonden zijn aan twijfels.
Welke lichaamstaal spreekt twijfel?
De opdracht is gebaseerd op de kunstpraktijk van Suat Ögüt. Kunstenaar Suat Ögüt maakt in zijn werk dingen zichtbaar die onzichtbaar zijn. Zoals in het werk The First Turk Immigrant or the Nameless Heroes of The Revolution waarin hij ‘naamloze helden’ verbeeldt.
Voor ‘Ode aan de Twijfel’ stelde hij de vraag ‘Kan je ongezonde twijfel transformeren naar gezonde twijfel?’. Hij heeft ervoor gekozen om de letters van de twee woorden ‘ongezonde’ en ‘twijfel’ tot verrijdbare objecten te maken, waardoor je met de losse letters nieuwe positieve woorden kunt maken die als het ware al in de twee woorden verborgen zitten. In deze samenwerking koos hij ervoor om de lichaamshouding van de jongeren wanneer zij over twijfel spreken, te gebruiken om de letters mee vorm te geven. Het is de taal van het lichaam die op deze wijze zichtbaar gemaakt wordt.
Opdracht in de praktijk
Performance kunstwerk door de leerlingen Vinse School Amsterdam
Film: Linda Zwart
Foto’s: Kim Krijnen
Als startpunt voor de samenwerking met Suat Ögüt maakte dramadocent Tonje Langeveld een korte film waarin examenleerlingen VMBO-HAVO-VWO van de Vinse School openhartig vertellen over hun persoonlijke twijfels. Zoals: ‘Bestaat echte liefde?’ ‘Heeft het leven zin?’ ‘Wat is tijd?’ ‘Moet je presteren om iemand te zijn’ ‘Ben ik wel een jongen?’ ‘Wat is eerlijk zijn?’. Handgebaren en lichaamshoudingen van de leerlingen uit de film van Tonje Langeveld inspireerden Ögüt om met de jongeren letters met het lichaam te maken. Samen vormen deze de woorden ‘ongezonde twijfel’. De piepschuimen letters zijn overgenomen van de gefotografeerde figuren die de jongeren samen creëerden. Zo ontstond uit de ideeën van de kunstenaar, de leerlingen en vakdocent een gelaagd werk. Het resultaat was de voorstelling (On)Gezonde Twijfel; Leef! Je Bent een Wonder. Leerlingen maken nieuwe woorden met de letters, bewegen ze over het podium en verlichten ze met hun mobiel om hun twijfel met het lichaam uit te drukken.
In dit project werken kunstenaar Suat Ögüt, filosoof Kamel Essabane en 18 jongeren met regisseur en drama vakdocent Tonje Langeveld van de Vinse School Amsterdam samen.
Het verschil dat twee letters maken
Interview met Suat Ögüt: “Wat meteen mijn aandacht trok in de video waarin de leerlingen vertellen over hun twijfels, waren de handgebaren en de lichaamshoudingen. Hoe iemand zit, hoe iemand zijn benen vouwt, gebalde vuisten. Het trof me hoe veel dat kon uitdrukken: onzekerheid, nervositeit, het feit of iemand naar binnen is gekeerd of niet. Met dat gegeven, hoe lichamen een taal op zichzelf uitdrukken, daar wilde ik iets mee doen…”
Tekst: Persis Bekkering
